نيم نگاهي به زندگي عالم سپيده بر دوش آيت الله تقدسي (رحمت الله عليه)
محمد جوادی احمدی محمد جوادی احمدی

بسمه تعالي

قال رسول الله(ص): اكرموا العلماء فانّهم ورثه الانبياء فمن اكرمهم فقد اكرم الله و رسوله.

عالمان، وارثان انبياء هستند و انبياء اشرف اولاد آدم و عالم رباني امت محمد (ص)، افضل از انبياء امت‌هاي گذشته مي‌باشند.

اين چنين است كه هرگاه عالمي از عالمان امت محمد(ص) و شارح از شارحان فقه آل رسول، بر بال فرشتگان نشسته، از خاكستان سفر مي‌آغازند، پست و بلنديهاي زمين و ساكنان او در فراقش مويه مي‌كنند و آسمان در عزايش سينه چاك مي‌زند.

اكنون در فراق اندوهناك عالم رباني، فقيه صمداني، شارح شريعت، خالده محمدي، سالك طريقت علوي، مفسر قرآن و جمال عرفان و جلال برهان حضرت آيت الله تقدسي قرار داريم. و همنوا با قدسيان عرش و ساكنان فرش، هجران او را غمگينانه مي‌سراييم و از ديده سرشك غم مي‌باريم و در سينه داغ مي‌كاريم.

آري، اكنون طبق مشيت مقدر حق، چون مرغان حق، حِق‌حِق كنان فراق آن عزيز سفر كرده را بر گوش زمان مي‌خوانيم، شايسته و بايسته است كه نيم نگاهي به نيم قرن طلوع و تا بندگي و درخشش خورشيد عمر مبارك او داشته باشيم.

آيت الله تقدسي، فرزند شهيد علي‌داد، سال 1316 شمسي در دره عالم‌پرور و ولايتمدار تركمن، ولايت پروان افغانستان، ديده بر این سپهر نيلگون بي‌ستون گشود.

از آنجا كه والدين تقدسي از شيعيان آل رسولِ نور و رحمت بود، او را نوراحمد ناميد. به اميد آنكه او شمع شبستان احمد شود و پروانه گل روي حسين. چنين بود كه تقدسي در سايه سار مهر و محبت پدر مهربان و شيعه علي و در دامان مادر پارسا، و عاشق زهرا رشد و نمو نمود و از فروغ چشمان پدر عشق غيور حسين و حلم سبز حسن آموخت و از لبانِ خداخوان مادر، نام زيباي زهرا شنيد و طنين واژگان زهرا غيرت علي را در كام جان كودك، دره‌هاي افسانه‌گون و سرسبز تركمن زمزم ريز كرد، تا علم با عمل ثمر دهد.

آقاي تقدسي بعد از دوران كودكي، در سنين طفوليت، وارد مكتب امام جعفر صادق(ع) شد و در مكتب‌خانه‌هاي تركمن، دروس ديني را تا سطح اصول فقه فراگرفت و براي ادامه تحصيل و كسب كمال، راهي كابل آن روزگار شد. و در محضر خداوندگاران دانش، حضرات آيات حجت، افشار زانوي ادب بر زمين زد تا خوشه چين علم و حلم آن شارحان مكتب امام جعفر صادق(ع) باشد.

لذا با عشق به كمال و سعي و تلاش شبانه روزي، سطح را به اتمام رسانيد و جهت فراگيري دوره خارج، راهي نجف اشرف پايتخت علمي شيعه شد و ساليان متمادي در جوار مدينه العلم قرآن و محمد، علي، حمام روح گرفت تا جانش عرشستان علوم آل علي(ع) شود و زمزم علم در مكه جانش جوشش كند.

آيت الله تقدسي در نجف اشرف معتكف حريم حضرات آيات عظام خوئي، حكيم، شاهرودي و ديگر عالمان سپيده بر دوشان شد و مدت 14 سال حريمداري نمود و به مقام قدسي اجتهاد رسيد.

آيت الله تقدسي، همزمان با فراگيري مباحث دروس خارج آيات عظام نجف، خود زكات علم مي‌پرداخت و سطوح عاليه را تدريس مي‌كرد تا روايت و درايت را توأمان فراگيرد و در رد فروع بر اصول پير راه شود و در خانقاه فقه صادق مرشيد صادق و سجاده نشين عارف و مفسر قرآن براساس برهان باشد. او بعد از 14 سال اعتكاف علمي در حريم عالمان علوم آل رسول و حرم علي باب مدينه العلم محمد به كشور برگشت و با تأسيس مدرسه مدينه العلم و حسينيه رايت سبز هدايت را بر شانه‌هاي دانايي و ايمانش برافرازد. و سپيده بر دوش گيرد و گلوي جهالت شكافد و سينه كفر بدرد.

آيت الله تقدسي از آن نوع عالمان نبود كه با رسيدن به مقام اجتهاد، زادگاه مهرورزان دوران كودكي خود را فراموش كند. بلكه عالم عامل به قرآن بود، حرمت نهادن به مهرورزان دوران طفوليت را از قرآن و سنت و سيره امامت آموخته بود، لذا در بازگشت از نجف، ابتدا در زادگاه‌اش دره عالم پرور تركمن، اقامت گزيد و مائده علم گستراند و حق همسايگي و مهرورزي دوران رشد و نمو را ادا نمود و جان دوستان و همسايگاه قديم را از نور علم روشن ساخت و قلب شيعيان علي را با عشق اهل بيت زيور بخشيد.

در سال 1341 از دره افسونگر مردخيز علم پرور تركمن، راهي كابل شد و در آنجا رحل اقامت گزيد.

در كابل با همت و همكاري مؤمنين به ويژه خيرين ولايتمدار، تاجران دره تركمن، حسينيه و مدرسه مدينه العلم را تأسيس نمود و از اين طريق هم معارف اسلامي را براي عموم مؤمنين شرح و بيان مي‌كرد و به فصل خصومات ذات البيني مي‌پرداخت و هم كرسي تدريس فقه و اصول بر پا نمود و شارحان دين محمدي تربيت مي‌كرد. و اكنون شاگردان آن مدينه العلم مشعل‌داران روزگار هستند و دين محمد شرح مي‌كنند. و طريقت حق نشان مي‌دهند و در اين روزگاران نابساماني عقد اخوت مي‌بندند، درس مهرورزي، همدلي و همياري مي‌آموزند.

يكي از ويژگيهاي شاخص آيت الله تقدسي، روحيه مبارزه و جهادش بود و همين روحيه او بود كه بزرگ معمار انقلاب ديني معاصر امام خميني او را به عنوان وزير امين خود در افغانستان برگزيد و خطاب به او مي‌نويسد: وكلاي وجوه شرعيه افغانستان تنظيم شود ... بايد دروس طلاب تحت نظر جنابعالي و ساير آقايان معظم و از روي برنامه باشد و هيأت امتحانيه در كار باشد كه اشخاص لايق تشويق شوند و اشخاص بيكاره رد شود. «صحيفه امام ج2 ص 379».

آن عالم مجاهد، همگام با مردم مجاهد و خداجو و شهادت طلب، عليه اشغالگران ارتش سرخ شوروي و ملحدان جهاد كرد و رايت جهاد را بر شانه‌هاي اجتهاد خود برداشت و پدر خود را فداي دين و آزادي كشور نمود و مفتخر به فرزند شهيد شد.

بعد از پيروزي ملت مسلمان افغانستان، آيت الله تقدسي از رهبران معتدل بود و با اعتدال در كنار ملت، با كمال اعتدال و عزت و حكمت، نقش هدايتگري را به دور از افراط و تفريط پيمود.

آيت الله تقدسي، با تسلط گروه متحجر و واپسگراي طالبان، كابل را ترك نكرد، با اينكه ماندن مساوي با قرباني شدن بود، اما ايشان گفته بود كه خون من رنگين‌تر از خون مردم نيست.

دوران سياه حكومت طالبان، چنان نفس‌گير بود كه اگر كسي در كابل آن روز حضور نداشته، بيان و شرح آن روزگاران افسانه جلوه مي‌كند. آري، دوران حكومت طالبان، همان شب‌هاي ديجوري بود كه خورشيد به زنجير كشيده بود و همه جا و همه وقت شب بود و شب. اما در آن هنگامه‌هاي ديجوري آيت الله تقدسي، همان عالم پشمينه‌پوش، سپيده بر دوش بود كه مردم از مهمان سپيده مي‌كرد و افق شب مي‌شكافت و رخسار خورشيد به زنجير كشيده نشان مي‌داد و بر لبان خداخواهان مردم شكوفه اميد مي‌نشاند.

آيت الله تقدسي عالم زمانه بود كه همگام با زمان و عصر مي‌انديشد، از جامعه فكري گره‌گشايي مي‌كرد.

در پايان بخش از مسئوليت‌ها و فعاليت علمي و سياسي و اجتماعي آيت الله تقدسي را فهرست وار يادآور مي‌شويم:

1-   عضو كادر رهبري شوراي اتفاق اسلامي افغانستان

2-   والي ولايت ميدان وردك در اوايل انقلاب اسلامي

3-   اعضاي رهبري پاسداران جهاد اسلامي افغانستان

4-   سخنگوي شوراي ائتلاف احزاب نه گانه شيعي

5-   عضو شوراي عالي نظات حوزه‌هاي علميه كابل

6-   رئيس شوراي ائمه مساجد كابل

7-   مؤسس و مدرس مدرسه علميه مدينه العلم در كابل

8-   مؤسس كتابخانه قائم آل محمد در كابل

9-   مؤسس شبكه تلويزيوني كوثر

آن فقيد سعيد در سن 74 سالگي با كوله‌باري از ره توشه آخرت با دلي آرام و با عشق سرشار از توحيد و عبوديت در جمعه شب 20/3/1390  بر اثر عارضه قلبي، داعي حق را لبيك گفته، بسوي جايگاه ابدي‌اش سفر كرد.

روحش شاد و يادش گرامي باد

والسلام عليكم و رحمت الله و بركاته.


July 9th, 2011


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
مسايل اجتماعي